Hòa bình và thanh kiếm

Th8 27, 2012

Phạm Thị Hoài

Có một số ý kiến của độc giả trên Dân luận phê bình một câu trong bản dịch (bài “Victor Yerofeyev – Đa số dân Nga muốn các cô gái Pussy Riot bị một bản án thật nặng“) của tôi. Câu dịch của tôi như sau: “Như vậy là Nhà thờ đã không chọn hòa bình mà chọn thanh kiếm từ những lời giáo huấn của Thiên Chúa giáo.” (Câu trong bản gốc: “Aus den Lehren des Christentums hat sie nicht den Frieden gewählt, sondern das Schwert.”)

Xin trích một ý kiến: “Đoạn dịch sai này gây hiểu lầm rất nghiêm trọng về đạo Thiên Chúa. Người ngoại đạo sẽ nghĩ Thiên Chúa giáo là một tôn giáo có chủ trương, kêu gọi bạo lực. Tôi theo đạo Phật, nhưng không vì vậy mà tôi làm thinh, đồng lõa với sự sai lầm, không rõ là cố ý hay vì chưa thông thạo tiếng Đức? Đề nghị cô Hoài nên xin lỗi độc giả, nhất là các bạn theo đạo Thiên Chúa cho sai lầm này.” Một ý kiến khác đề nghị dịch thành “Thay vì chọn hoà bình từ những lời giáo huấn của Thiên Chúa giáo, họ lại chọn thanh kiếm” để sửa lỗi dịch sai này.

Xin trả lời ngắn gọn như sau:

Thanh kiếm (hay thanh gươm, lưỡi gươm, gươm giáo tùy cách dịch) xuất hiện nhiều lần trong Kinh thánh. Những cách nói như “thanh gươm thịnh nộ của Đức Chúa trời” hoặc tên cuốn sách nổi tiếng của Linh mục Trần Tam Tỉnh Thập giá và lưỡi gươm cho thấy biểu tượng này không còn xa lạ trong văn hóa chung.

Một trong những đoạn nổi tiếng và gây nhiều tranh luận nhất về thanh kiếm của Chúa là câu 10:4 trong Phúc âm thứ nhất của Tân ước, Ma-thi-ơ: “Chớ tưởng rằng ta đến để đem sự bình an cho thế gian; ta đến, không phải đem sự bình an, mà là đem gươm giáo”. (Một bản dịch khác của Hội Gideon xuất bản tại Sài Gòn 1971: “Chớ tưởng rằng ta đến để đem hòa bình trên đất; ta đến không phải để đem hòa bình đâu, bèn là gươm giáo.” Bản tiếng Đức của Martin Luther: “Ihr sollt nicht meinen, dass ich gekommen bin, Frieden zu bringen auf die Erde. Ich bin nicht gekommen, Frieden zu bringen, sondern das Schwert.” Bản tiếng Anh của New American Standard Bible: “Do not think that I came to bring peace on the earth; I did not come to bring peace, but a sword.”

Đây chính là đoạn chìa khóa để hiểu câu “không chọn hòa bình mà chọn thanh kiếm” nói trên. Nhà văn Victor Yerofeyev biết mình đang nói gì. Bản dịch của tôi chỉ trung thành với nguyên bản. Nó không có nhiệm vụ dạy độc giả nên hiểu thế nào về những lời giáo huấn trong Kinh thánh.

© 2012 pro&contra