John Locke luận Đoàn Văn Vươn vô tội
Th4 4, 2013
Phạm Hồng Sơn
Chỉ còn vài giờ nữa Tòa án Nhân dân Thành phố Hải phòng sẽ đưa ra phán quyết đối với nông dân – bị cáo Đoàn Văn Vươn và các cộng sự với đề nghị từ phía Viện Kiểm sát là 5-6 năm tù cho Đoàn Văn Vươn với tội danh “giết người”. Căn cứ vào các tình tiết của vụ án đã được bạch hóa và nếu dựa theo quan điểm của John Locke (1632-1704), triết gia khai sáng người Anh, một trong những người đặt nền móng cho chế độ dân chủ và khái niệm rule of law (thượng tôn pháp luật, pháp trị), thì Đoàn Văn Vươn và các cộng sự phải được tuyên vô tội và phải được đền bù thỏa đáng cho những tổn hại về vật chất lẫn tinh thần.
Quan điểm của John Locke như sau:
“Nhưng nếu những người bảo giải tán chính quyền là đặt nền móng cho nổi loạn cho rằng nội chiến và tương tàn sẽ xảy ra nếu khuyên người dân không cần phải tuân phục nữa một khi tự do và tài sản của họ có nguy cơ bị tước đoạt một cách phi pháp; và họ có quyền đứng lên chống lại bạo lực trái pháp luật từ những kẻ được trao công quyền khi những kẻ này xâm phạm quyền lợi của họ, trái với sự tin cậy mà họ đã giao phó cho những kẻ đó; và nếu những người nói trên cho rằng do vậy không thể chấp nhận cái học thuyết rất có hại cho hòa bình thế giới này thì họ cũng có thể dùng chính cái lập luận đó để bảo rằng người lương thiện không được chống lại bọn cướp vì có thể gây ra rối loạn hoặc đổ máu. Nhưng trong những trường hợp như thế, nếu xảy ra tai ương thì cũng không được qui tội cho người đứng lên bảo vệ quyền lợi của bản thân họ mà phải qui tội kẻ đã xâm phạm quyền lợi và tài sản của người khác. Bởi, nếu người lương thiện vô tội lại phải nín lặng từ bỏ tất cả những gì là của mình chỉ vì sự an bình cho kẻ đang giơ tay đập nát mình thì tôi xin lưu ý rằng, phải chăng hòa bình thế giới sẽ chỉ còn là sự trấn áp và cướp bóc, sẽ chỉ là nền hòa bình dành cho kẻ cướp và bọn ức hiếp? Vậy còn ai lại không nghĩ đó sẽ là một nền hòa bình đáng ngưỡng vọng giữa kẻ mạnh và người yếu, khi chú cừu non tự giơ cổ ra để con sói hung tợn cắn toạc?”
Dịch từ nguyên văn:
“But if they who say it lays a foundation for rebellion mean that it may occasion civil wars or intestine broils to tell the people they are absolved from obedience when illegal attempts are made upon their liberties or properties, and may oppose the unlawful violence of those who were their magistrates when they invade their properties, contrary to the trust put in them, and that, therefore, this doctrine is not to be allowed, being so destructive to the peace of the world; they may as well say, upon the same ground, that honest men may not oppose robbers or pirates, because this may occasion disorder or bloodshed. If any mischief come in such cases, it is not to be charged upon him who defends his own right, but on him that invades his neighbour’s. If the innocent honest man must quietly quit all he has for peace sake to him who will lay violent hands upon it, I desire it may be considered what kind of a peace there will be in the world which consists only in violence and rapine, and which is to be maintained only for the benefit of robbers and oppressors. Who would not think it an admirable peace betwixt the mighty and the mean, when the lamb, without resistance, yielded his throat to be torn by the imperious wolf?”
Đây là đoạn trích trong mục 228 của chương XIX Of Dissolution of Government (Bàn về việc giải tán chính quyền) trong tác phẩm nổi tiếng Two Treatises of Government (xuất bản lần đầu năm 1689) [i].
© 2013 Phạm Hồng Sơn & pro&contra
Categories: Chính trị Việt Nam, Pháp luật
Tags: Đoàn Văn Vươn, John Locke