Tác giả

Chuyên mục

Trang

Ngồi cạnh cai tù

Th6 30, 2012

Phạm Thị Hoài

Vài tuần trước ngày khai mạc Giải Euro 2012, để phản đối sự vi phạm nhân quyền của chính phủ Yanukovych qua vụ xét xử và chế độ giam giữ thủ lĩnh đối lập Tymoshenko, các thành viên Ủy ban Châu Âu đồng loạt tuyên bố không đến Ukraine xem đá bóng. Tổng thống Đức từ chối lời mời gặp mặt các nguyên thủ quốc gia tổ chức tại Yalta. Thủ tướng Đức chính thức gọi nhà nước Ukraine là một chế độ độc tài. Các chính khách Đức thay nhau cảnh báo nguy cơ bị nhà cầm quyền Ukraine biến thành những kẻ vỗ tay đồng lõa nếu có mặt ở Kiev, và rất có thể ngồi cạnh họ là các cai tù và mật vụ.

Song sân khấu chính trị hiện đại đòi hỏi các diễn viên lao theo từng nhịp đập của trái tim đa số cử tri. Thủ tướng Đức tất nhiên phải thăm hỏi trong cabin cầu thủ và reo hò trên khán đài sân vận động, cũng như Tổng thống Nga phải cởi trần câu cá, lãnh tụ Bắc Hàn phải duyệt binh, hay Thủ tướng Việt Nam phải thường xuyên úy lạo các nhà máy đạm[1]. Nếu hôm thứ Năm vừa rồi Đức thắng ở trận bán kết, nhiều phần chắc chắn là ngày mai bà Merkel sẽ có mặt trên chính cái khán đài đầy cai tù và mật vụ đã được cảnh báo ấy để dự trận chung kết và hình ảnh bà tươi cười cạnh nhà độc tài Yanukovych sẽ truyền đi khắp thế giới.

Mọi tuyên bố sẽ được rút lại. Tình huống mới đòi hỏi cách tiếp cận mới. Tình trạng của bà Tymoshenko vẫn tồi tệ, chế độ chính trị Ukraine vẫn thối hoắc, nhưng rút cuộc thì lịch sử thể thao thế giới còn biết đến những ví dụ đáng bịt mũi hơn nhiều: Bắc Kinh 2008, Argentina 1978, Berlin 1936. Chín mươi phút dân chủ còn hơn không phút nào, và không nên loại trừ khả năng cảm hóa viên cai tù ngồi cạnh. Nhiều thay đổi nhỏ sẽ gộp thành biến chuyển lớn. Ngoại giao bóng đá sẽ làm tiếp việc của ngoại giao bóng bàn.

Nhưng đội tuyển Đức đã không vượt qua lời nguyền mầu thiên thanh [2]. Trong cái rủi có cái may, kịch bản nhân quyền của chính phủ Đức thế là không cần điều chỉnh. Chính trị không chỉ kiếm lời từ hào quang chiến thắng của thể thao, mà cả từ thất bại.

Trận chung kết Giải Euro 2012 sẽ diễn ra tại Kiev, dù Iker Casillas, đội trưởng đội đương kim vô địch, từng tuyên bố là nếu được vào chung kết đội này sẽ kiên quyết không chơi trên cỏ Ukraine và đòi chuyển sang cỏ Ba Lan. La Selección đã vào chung kết như dự đoán. Yêu cầu của chàng thủ môn mà tôi vô cùng mến mộ này tuy không được đáp ứng, nhưng nếu Tây Ban Nha tiếp tục trình diễn chiến lược điêu luyện giữ bóng thay vì đá bóng để nghiền nát ý chí của đối thủ và sự kiên nhẫn của khán giả thì thay vì chín mươi phút, chúng ta sẽ có ít nhất một trăm hai mươi phút dân chủ ở Ukraine. Còn hơn không phút nào, tất nhiên.

____________

Chú thích ảnh: Thủ tướng Angela Merkel xem trận tứ kết Đức thắng Hy Lạp 4:2 ngày 21.6.2012. Ảnh: AP.

© 2012 pro&contra



[1] Chỉ trong 3 tháng đầu năm nay, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đến thăm liên tiếp hai nhà máy đạm, Ninh Bình Cà Mau.

[2] Từ 16 năm nay, đội tuyển Đức chưa bao giờ thắng đội tuyển Ý trong các trận thi đấu.